هواکش آکسیال چیست | انواع و ساختار | ویژگی و امکانات

فن یا هواکش اکسیال چیست؟

فن یا هواکش اکسیال دستگاهی است که  در راستای جریان محور کار می کنند،فن یا هواکش اکسیال یک دستگاه است که برای جابجایی هوا به صورت موازی با محور اصلی خود استفاده می‌شود. این فن‌ها در صنایع مختلف مانند صنعت ساختمانی، خودروسازی، هوافضا و غیره استفاده می‌شوند. آن‌ها معمولاً برای ایجاد جریان هوای تهویه، خنک کردن و یا افزایش تهویه در فضاهای مختلف استفاده می‌شوند. این فن ها بسته به کاربردشان می توانند در دسته های مختلف تقسیم بندی شوند. دبی با افزایش تعداد پره ها زیاد می شود، اما باید توجه داشت که تعداد پره ها باید طوری انتخاب شود که اثر توربولانس یک پره بر پره بعدی به حداقل برسد. با افزایش سرعت می توان دبی و فشار را افزایش داد اما باید توجه کرد سرعت در نوک پره ها هرگز به سرعت صوت نرسد.

تعاریف مهم فن ها

ظرفیت هوادهی: حجم هوایی که در هر ساعت به فضا وارد یا خارج می شود. هوادهی فن ها معمولا بر مبنای فوت مکعب بر دقیقه (cfm)یا معادل متریک آن متر مکعب بر ساعت(hr3/m)اندازه گیری می شود. برای تبدیل واحد cfm به hr3/m آن را در عدد 1.7 ضرب می کنیم.

فشار استاتیک(مجموع مقاومت ها): فشار استاتیک در واقع مقاومت یا اصطکاک ناشی از جریان هوا هنگام عبور از کانال یا لوله های می باشد. در سیستم متریک این مقدار با پاسکال pa بیان می شود. فشار استاتیک مورد استفاده برای فن باید شامل افت فشار تمامی کانال کشی ها در ورودی و خروجی فن به عالوه افت فشار ناشی از فیلترها، دمپرها و سایر آفت هایی که در سیستم ممکن است وجود داشته باشد. برای تبدیل inwg به pa آن را در 250 ضرب می کنیم.

درجه حفاظت IP : درجه بندی IP یا حفاظت در برابر رطوبت و گرد و غبار به صورت تصویری مطابق جدول زیر می باشد که در آن عدد اول درجه حفاظت در مقابل ورود ذرات جامد و عدد دوم درجه حفاظت در مقابل نفوذ آب و رطوبت را بیان می کند. مفهوم IP بر اساس استاندارد 60529 IEC برای نفوذ پذیری اجسام یک ضریب تعریف می شود به نام IP که مخفف عبارت Protection International به معنی ضریب نفوذپذیری می باشد . به این معنا که هر جسم در برابر نفوذ ذرات مایع و جامد و گرد و غبار و …. از خود یک نوع حفاظتی دارد که این نوع حفاظت را با یک عدد دو رقمی مشخص می کنند. این عدد دو رقمی در رقم یکان مشخص کننده نفوذپذیری در برابر مایع و در رقم دهگان به معنای میزان نفوذپذیری در برابر اجسام جامد و گرد و غبار است.

کلاس حرارتی : کلاس عایقی(حرارتی) یا (Class Insulation )حک شده بر روی پلاک الکتروموتورها عبارتست از دمای مجاز قابل تحمل توسط سیم پیچ موتورها )یا هر دستگاه دارای سیم پیچی( بعلاوه دمای محیط که معمولا 40 درجه سانتیگراد در نظر گرفته می شود. کلیه الکتروموتور های تولیدی شرکت دمنده برای محصولات خود دارای کلاس حرارتی B می باشد.

انواع  فن های اکسیال:

هواکش یا فن اکسیال انواع مختلفی دارد که شامل:

• فن های خانگی
•  فن های بین کانالی
• فن های آکسیال صنعتی
•  هواکش های  آکسیال هفت پر فلزی سری ایلکا

در ادامه به تعریف هر یک فن های اکسیال بالا می پردازیم:

فن های خانگی

این گروه از فن ها که درانواع فن های اکسیال قرار دارد، به واسطه ابعاد کوچکشان و حجم هوای تخلیه خوب در صنعت ساختمان جایگاه بسیاری ویژه ی دارد، لازم  به ذکر است این گروه از فن ها به دلیل اینکه در داخل ساختمان جانمایی می شوند سطح صدای تولیدی بسیار پایینی دارند. در مدل های هایلوکس، اتولوکس و اتوایر و لوکس دارای دمپر در خروجی جریان هوا می باشند تا به محض روشن فن در مدل های هایلوکس، اتولوکس و اتوایر اتوماتیک دمپر باز شده و در مدل لوکس دمپر دستی باز و بسته خواهد شد، لذا این گروه از فن ها که دارای دمپر می باشند مناسب برای کاربری های هستند که امکان ورود گردو غبار، حشرات به داخل فضا در زمان خاموشی فن وجود خواهد داشت. در مدل های توربو، خانگی فلزی، اکسی الین و اکسی الین 45 IP این فن ها دارای دمپر نبوده اما به دلیل ابعاد کوچک و مکش خوب، می توان از این فن ها جهت نصب روی دیوار و سقف استفاده کرد که در مدل اکسی لاین 45 IP این فن دارای کلاس حفاظتی 45 IP می باشد.

هواکش اکسیال خانگی

فن های بین کانالی

فن های بین کانالی یکی از فن های پر کاربرد در تاسیسات خانگی و تجاری فن های بین کانالی می باشند. از این فن ها می توان برای تخلیه هوا یا تامین هوای تازه استفاده کرد. از محاسن این فن ها می توان به موارد ذیل اشاره کرد:  ابعاد کوچک و نصب آسان  وزن و صدای بسیار کم  مصرف برق ناچیز  ظرفیت هوادهی و فشار استاتیک بالا نوع طراحی براکت های نگهدارنده فن به گونه ی است که اجازه می دهد، قسمت موتور و پروانه بدون بازکردن کانال متصل شده باز شود، در خصوص نصب این فن ها نیز توصیه می گردد جهت بازدهی بالاتر این فن ها به صورت افقی نصب گردند. شرکت دمنده میزان هوادهی فن ها در جدول مشخصات کلیه فن ها، بر اساس حالت آزاد میباشد، بدین معنی هنگامی که به فن هیچ کانال، فیلتر، دریچه ی متصل نشده باشد، فن مورد نظر می تواند به همان میزان هوادهی دهد، اما در صورتی که به مکش یا دهش فن یا توامان به دهش و مکش افت فشاری تحمیل شود از میزان هوادهی فن کاسته خواهد شد.

فن بین کانالی

فن های آکسیال صنعتی

گروه دیگر از محصوالت پرکاربرد شرکت دمنده فن هایی اکسیال می باشند که در کاربری های مختلف صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند، پروانه این فن ها خود به چندین گروه تقسیم بندی می شود: 

•  پروانه از جنس استیل (سری VIS) 
•  پروانه از جنس ورق از پیش رنگ شده (VIM-VID) 
•  پروانه از جنس ABS و مواد پلی آمید الیافدار (VIC-VIE) 
•  پروانه از جنس آلومینیوم (VIA) 
•  پروانه از جنس ورق آهنی با روکش رنگ(VIF-VIT-VIK)  
• پروانه از جنس دایکست آلومینیوم (VIB)

این فن های به لحاظ تنوع دور موتور در سه گروه 2800 1400، 900، دور بر دقیقه تقسیم بندی خواهند شد که نامگذاری و شناسایی این فن ها مطابق دستورالعمل کدینگ محصولات دمنده می باشد.

هواکش های آکسیال هفت پر فلزی معکوس- سری ایلکا

یکی دیگر از فن های پرکاربرد تولیدی شرکت دمنده استفاده از فن های سری ایلکا جوشی معکوس  می باشد، اساس کار این فن های براساس همان عملکرد فن های اکسیال می باشد که توری و جعبه برق بر روی لبه بیرونی طوقه می باشد تا به هنگام تعمیرات دسترسی به جعبه برق میسر باشد. این فن ها بر روی دستگاه هایی همچون کندانسور چیلرها، مینی چیلرها، واحد های خارجی داکت اسپیلت ها، اواپراتورهای سردخانه و…. کاربرد دارد. دارا بودن ip بالا و تحمل دمای و ظرفیت هوادهی بالا سبب شده که در صنعت تاسیسات کشور جایگاه ویژه داشته باشد.

کاربرد فن های اکسیال

فن های اکسیال به دلیل ظرفیت هوادهی بیشتر، هزینه اولیه مناسب تر، راندمان بالاتر در فشارهای استاتیک پایین تر سبب شده از این فن ها در صنعت برای فضاهای مختلف استفاده گردد. از کاربرد این فن ها برای نصب روی کندانسور چیلرها، برج های خنک کننده، یونیت هیترها، هیترهای گازی، کندانسور اسپیلت ها، گلخانه ها و مرغداری ها، سالن های تولیدی و انبارها و …..  

فن های اکسیال به لحاظ کاربرد تنوع بسیار زیادی دارند که در بالا به تعاریف هر یک پرداخته شد.

عوامل تاثیرگذار در انتخاب یک فن

1.  دما
2.  کاربری مورد استفاده 
3.  موقعیت نصب
4.  رطوبت نسبی داخل فضا 
5. خوردگی و اسیدی بودن طرح داخل
6.  سر و صدا 
7. کیفیت هوای داخل و جابجایی
8.  هزینه اولیه و هزینه جاری
9.  محدودیت های اجرایی به لحاظ اجرای محل نصب فن ها

نکات نصب هواکش یا فن اکسیال

• درصورت نصب هواکش به کانال و یا و لوله از پس نزدن هوا به داخل اطمینان حاصل نمایید.
• برای تمیزکردن هواکش می بایست پس از خاموش کردن دستگاه  و اطمینان از قطع بودن منبع تغذیه اقدام به نظافت سطح خارجی هواکش  از هرگونه گرد و غبار نمود.این کار بهتراست بادستمال پارچه ای نرم ونم دار انجام پذیرد. وبعد از نظافت،ترجیحا با دستمال خشک ، محصول پاک و خشک گردد.
• درصورت امکان درمحل هایی که دارای برقگیر می باشد ،نصب گردد.
• حداقل ارتفاع مجاز محل نصب،تا زیر پروانه ۲/۳متر باشد.

جدول میزان تعویض هوا بر ساعت در کاربری های مختلف، برای محاسبه میزان حجم هوادهی